Bài viết này sẽ cung cấp thông tin về nguyên nhân gây ra tình trạng vỡ nang buồng trứng, các triệu chứng đi kèm và liệu pháp điều trị phù hợp. Hãy cùng nhau tìm hiểu để bảo vệ sức khoẻ của chúng ta nhé.
Vỡ nang buồng trứng là gì?
Nang buồng trứng là những túi chứa dịch hoặc cấu trúc giống dạng túi phát triển trong hoặc trên buồng trứng. Nang có thể là nang đơn giản (chỉ chứa chất dịch) hoặc nang phức tạp (chứa cả dịch và mô rắn). Nang buồng trứng có thể ở dạng ác tính hoặc lành tính phát triển trong buồng trứng của phụ nữ.
Vỡ nang buồng trứng xảy ra khi một hoặc nhiều nang trong buồng trứng bị vỡ hoặc rạn, làm cho dịch và máu, mô bên trong thoát ra ngoài. Khi nang bị vỡ có thể gây ra cơn đau cấp tính và xuất huyết bên trong vùng bụng.
Nguyên nhân gây vỡ nang buồng trứng
Vỡ nang buồng trứng là một vấn đề nghiêm trọng trong y học phụ khoa. Có nhiều nguyên nhân khác nhau có thể gây ra tình trạng này. Một trong số đó là việc phát triển quá mức của nang trong buồng trứng. Điều này gây áp lực và sức ép lên thành nang hoặc là do khối u bị xoắn nhiều vòng hay bị va đập mạnh từ đó gây vỡ. Bên cạnh đó, sự sụt giảm hormone estrogen, nội tiết tố hoặc sự tăng kích thước của nang buồng trứng đột ngột cũng có thể khiến cho thành nang yếu đi và các nang dễ bị vỡ.
Ngoài ra, các nguyên nhân khác bao gồm sự suy giảm chức năng của hệ miễn dịch, các rối loạn tiền mãn kinh, sau mãn kinh, viêm cổ tử cung, viêm phần phụ tử cung hay vi khuẩn xâm nhập vào buồng trứng. Những yếu tố kể trên đều có thể làm gia tăng nguy cơ vỡ nang buồng trứng.
Xem thêm: U nang buồng trứng: Tỷ lệ cao ở phụ nữ trong độ tuổi tiền mãn kinh
Dấu hiệu khi bị vỡ nang buồng trứng
Đau bụng rất dữ dội
Những nang buồng trứng có kích thước lớn rất dễ bị vỡ. Khi nang vỡ, máu và dịch trong nang tràn vào trong ổ bụng, gây ra cơn đau rất dữ dội và bất ngờ. Vị trí đau thường nằm ở phần bụng dưới. Nếu nang bị vỡ ở buồng trứng trái, người bệnh sẽ cảm thấy đau ở bên trái bụng. Ngược lại, nếu nang bị vỡ ở buồng trứng phải, người bệnh sẽ đau bên phải bụng. Đau bụng có thể kéo dài từ vài giờ đến vài ngày và đôi khi còn lan rộng ra phía lưng hoặc đùi.
Chảy máu âm đạo bất thường
Chảy máu âm đạo bất thường không do chu kỳ kinh nguyệt có thể xảy ra khi vỡ nang buồng trứng. Có thể chảy máu nhẹ hoặc rỉ máu, và màu sắc có thể từ hồng nhạt đến đỏ đậm hoặc thậm chí là màu nâu đen nếu máu cũ.
Cơn đau tăng khi hoạt động
Cảm giác đau có thể trở nên dữ dội hơn khi thực hiện các hoạt động cơ thể như đi bộ nhanh, chạy nhảy, hoặc thậm chí là quan hệ tình dục. Điều này là do áp lực tăng lên trong vùng bụng, khiến cho khu vực bị tổn thương do vỡ nang cảm thấy đau đớn hơn.
Buồn nôn và nôn
Khi nang buồng trứng bị vỡ, cơ thể có thể phản ứng bằng cách gây ra cảm giác buồn nôn hoặc nôn. Điều này có thể là do sự kích thích của các dây thần kinh trong vùng bụng hoặc do cơ thể cố gắng loại bỏ độc tố và chất lỏng dư thừa ra khỏi vùng bị tổn thương.
Các phương pháp chẩn đoán khi bị vỡ nang buồng trứng
Các phương pháp chẩn đoán vỡ nang buồng trứng thường bao gồm một loạt các bước để xác định nguyên nhân của triệu chứng và xác nhận chẩn đoán. Các phương pháp chẩn đoán thường được sử dụng như khám lâm sàng, khám phụ khoa, xem xét tình trạng của bệnh nhân và khai thác thêm về lịch sử bệnh. Bên cạnh đó, cần siêu âm bụng hoặc âm đạo nhằm kiểm tra kích thước và hình dạng của buồng trứng từ đó xác định dịch tự do nào trong ổ bụng, có thể là dấu hiệu của chảy máu. Nếu tình trạng chảy máu của bệnh nhân quá nhiều, cần xét nghiệm máu để xác định mức độ nghiêm trọng của sự thiếu máu.
Có thể thấy, các phương pháp chẩn đoán trên giúp bác sĩ không chỉ xác định tình trạng vỡ nang buồng trứng mà còn loại trừ các nguyên nhân khác như viêm ruột thừa, thai ngoài tử cung, hoặc các vấn đề nghiêm trọng khác. Việc chẩn đoán sớm và chính xác là rất quan trọng để xác định phương pháp điều trị thích hợp và để ngăn chặn các biến chứng nghiêm trọng.
Phương pháp điều trị vỡ nang buồng trứng
Phương pháp điều trị vỡ nang buồng trứng phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tình trạng và các triệu chứng mà người bệnh trải qua. Dưới đây là một số phương pháp điều trị chung:
- Giảm tình trạng đau: Điều trị thường bắt đầu với các loại thuốc giảm đau không steroid (NSAIDs) như ibuprofen để giảm đau và viêm. Trong trường hợp đau nặng, có thể cần đến thuốc giảm đau mạnh như thuốc giảm đau dạng tiêm.
- Kiểm soát tình trạng mất máu: Nếu có mất máu, việc bổ sung sắt và dinh dưỡng đầy đủ là quan trọng để phục hồi số lượng hồng cầu. Trong trường hợp mất máu nhiều, có thể cần phải truyền máu.
- Theo dõi và nghỉ ngơi: Đôi khi chỉ cần nghỉ ngơi và theo dõi đã có thể khiến cho cơ thể tự hồi phục nếu không có chảy máu nghiêm trọng hoặc biến chứng nào khác. Cần theo dõi cẩn thận các triệu chứng đau bụng, chảy máu và huyết áp, cũng như thực hiện các xét nghiệm theo dõi để đảm bảo không có biến chứng phát triển.
- Phẫu thuật: Đối với trường hợp chảy máu nội tạng hoặc nếu có sự hiện diện của nang khác có nguy cơ vỡ, có thể cần phải tiến hành phẫu thuật nội soi để loại bỏ máu tự do và các mô bị tổn thương trong ổ bụng. Trong những trường hợp cực kỳ nghiêm trọng hoặc khi nội soi không khả thi, một cuộc phẫu thuật mổ hở có thể được thực hiện.
- Điều trị bằng hormone: Đôi khi, các bác sĩ có thể kê đơn thuốc tránh thai hormone để ngăn chặn sự hình thành của nang mới và giảm nguy cơ vỡ nang trong tương lai.
- Thay đổi lối sống và chế độ ăn uống: Giảm cân nếu thừa cân hoặc duy trì cân nặng khỏe mạnh có thể giúp giảm các vấn đề liên quan đến buồng trứng. Một chế độ ăn uống cân đối, giàu sắt và vitamin có thể giúp phục hồi sau chảy máu và cải thiện sức khỏe tổng thể.
Biện pháp phòng tránh vỡ nang buồng trứng
Phòng ngừa vỡ nang buồng trứng không phải lúc nào cũng có thể thực hiện được, vì đôi khi nó xảy ra do các quá trình tự nhiên của cơ thể. Tuy nhiên, có một số biện pháp có thể áp dụng để giảm thiểu nguy cơ hoặc chuẩn bị sẵn sàng cho việc quản lý tình trạng này như: Theo dõi chu kỳ kinh nguyệt, kiểm soát cân nặng từ đó có thể giúp cân bằng hormone, giảm nguy cơ phát triển hội chứng buồng trứng đa nang và giảm nguy cơ vỡ nang buồng trứng.
Bên cạnh đó, nên ăn uống cân đối, giàu chất dinh dưỡng, tập thể dục đều đặn và quản lý stress có thể giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và sức khỏe sinh sản. Nên khám phụ khoa định kỳ, siêu âm buồng trứng do có thể giúp phát hiện và theo dõi các vấn đề với buồng trứng trước khi chúng trở nên nghiêm trọng.
Vỡ nang buồng trứng là một tình trạng y tế đặc biệt ảnh hưởng đến sức khỏe của phụ nữ. Khi nang buồng trứng vỡ, có thể gây ra những triệu chứng và biến chứng nguy hiểm. Do đó, nên phòng ngừa và điều trị kịp thời nhằm giúp giảm bớt các triệu chứng và góp phần bảo vệ sức khỏe sinh sản lâu dài của phụ nữ.
Xem thêm: Nang buồng trứng trái có nguy hiểm không?
